Deprem Bölgelerinde Yeni Yerleşim ve Yapılaşmaya İlişkin Usul ve Esaslar Belirlendi
Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenen 11 ilde kesintili ve kalıcı yerleşim alanlarının oluşturulması için görgü kuralları ve vakıflar belirlendi. Buna göre; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, afetten etkilenenlerin kesintili veya kesin ikamet alanları, fay sınırına kadar olan menzili, konumun mevcudiyeti ve yerleşim merkezine yakınlığı.
Olağanüstü Hal Kapsamında İskan ve Yapılaşmaya İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (OHAL) bugün Resmi Gazete’de yayımlandı. Kararname ile olağanüstü hal kapsamındaki Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’da yerleşim ve yapılaşmaya ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Kararname ile getirilen düzenlemeler şöyle:
YERLEŞİM ALANLARI ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TARAFINDAN AÇIKÇA BELİRLENEREK İLGİLİ KURUMLARA BİLDİRİLECEKTİR.
Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı’nın (AFAD), genel hayatı etkileyen afet alanı olarak değerlendirilen yerlerde, etkilenen kişilerin kesintili veya kesin yerleşim alanları, afete olan uzaklığı gibi kriterler dikkate alınarak yeni yerleşim birimlerinin belirlenmesine ilişkin görev ve sorumlulukları fay hattı, tabanın uygunluğu ve yerleşim merkezine yakınlığı. Yetkileri saklı kalmak kaydıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından re’sen belirlenecek ve ilgili kurumlara bildirilecektir.
Bu tespit yapılırken zaruret görülmesi halinde, 4342 sayılı Mera Kanununun Ek 16’sında ve 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 16’sında belirtilen alanlar varsa, bu alanın iki katından az olmamak üzere Hazine taşınmazı, orman tesis etmek üzere Orman Genel Müdürlüğü’ne tahsis edilecektir.
PANLAR, DUYURULAR, İTİRAZLARA İLİŞKİN HÜKÜMLER PLAN VE PARSELASYON SÜREÇLERİNDE UYGULANMAZ
Genel hayata etkili afet bölgesi sayılan yerlerde, dava süreci devam eden ancak henüz tapu kütüğüne tescil edilmemiş olanlar hariç olmak üzere, tespit edilemeyen yerler, tapu dairesinin talebine tabidir. Kadastro Kanunu’nun 22. maddesi kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. Bu kararnamenin amacına uygun olarak ilgili kurumların görüşü alınmaksızın Hazine adına idari tescil yapılacaktır.
Plan ve imar uygulamalarının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylanması beklenmeksizin jeolojik etüt raporu ve zemin etüt raporu doğrultusunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylanacak vaziyet planı, köy yerleşim alanları da dahil olmak üzere belirlenen yerleşim yerlerinde ve mevcut kentsel alanlarda. ve verilecek yapı ruhsatına göre uygulama yapılacaktır.
Bu alanlarda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylanan plan ve parselasyon planlarında, İmar Kanununun plan ve parselasyon süreçlerinde askıya alma, ilan ve itiraz kararları uygulanmaz. Bu alanlarda taşınmaz veya imar hakları kısmen veya tamamen başka bir alana devredilebilir. Bu haklar takas ve takas işlemlerine konu olabilir.
İŞLEMLER İÇİN ÜCRET TALEP EDİLMEYECEKTİR
Plan, ifraz, yapı ruhsatı, taşınmaz veya imar hakkı devri, takas ve takas işlemleri ile bu işlemler nedeniyle düzenlenen belgeler damga vergisinden, fotoğraf harçlarından ve harcamalara katılma payından istisna edilecek. Bu işlemlerden dolayı fiyat, döner sermaye fiyatı ve rastgele isim altında herhangi bir fiyat alınmayacaktır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen geçici veya kesin yerleşim yerlerinde, Mera Kanununa göre verilen izinler, Orman Kanununa göre verilen izinler, mesire yerleri, orman parkları ile ilgili kira sözleşmeleri, Orman Genel Müdürlüğünce Devlet İhale Kanununa göre kiralanan taşınmazlar ile Kanun kapsamında tahsis amacı değiştirilen ancak henüz adına tescil edilmemiş alanların tahsisi amacıyla Mera Değişiklikleri Turizmi Teşvik Kanununun 8 inci maddesi kapsamında verilen tahsis alanlarının ilgisine göre tapu kütüğünde Hazine tarafından iptal edilmiş veya re’sen feshedilmiş sayılır.
30 uncu maddenin üçüncü fıkrasında düzenlenen ara ve nihai mamul üretimine yönelik şartlı ihalelere ilişkin ruhsatlar hariç olmak üzere, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen kesikli veya kesin yerleşim yerlerine denk gelen maden ruhsat alanlarının işletme kısmı Maden Kanununun; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kararı ile maden ruhsatı karar tarihinden itibaren re’sen kusurlu sayılacak.
Geçici veya kesin yerleşim yeri ruhsatın tamamını kapsıyorsa maden ruhsatı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca karar tarihi itibarıyla re’sen iptal edilmiş sayılır. Birinci fıkrada belirtilen alanlarda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, başvuruda yer alacak kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar ile diğer tüm kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar için ilgisine göre bölüm veya hızlı kamulaştırma kararı alabilir. özel mülkiyete tabi taşınmazlar.
Kamulaştırma işlemleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yürütülecektir. Kamulaştırılan taşınmazlar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya TOKİ’nin talebi üzerine Hazine adına tescil edilecektir.
Tescil ve iptal işlemleri sırasında bu taşınmaz nedeniyle maliklerin vergi mükellefiyeti aranmayacaktır. Ancak tapu dairesi ilgili vergi dairesine bildirimde bulunur. Tescilden sonra bu alanlarda inşaat faaliyetlerine başlanabilir. Hazine adına tescil edilen gayrimenkullerin değerlemesi tescil tarihinden itibaren en geç bir ay içinde Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca yetkilendirilmiş lisanslı gayrimenkul değerleme kuruluşlarınca yapılır.
Belirlenen değer; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya TOKİ tarafından ilk derece mahkemesine sunulacak ve bu meblağ, tescilinden önce tapuda kayıtlı taşınmaz sahiplerine ödenmek üzere mahkemece belirlenecek bankaya yatırılacak. . Yatırılan tutar üçer aylık vadeli mevduat hesabına dönüştürülecek ve varsa kar ile birlikte hak sahibine ödenecektir. Bedel ödenmesine ilişkin karar, mahkeme tarafından taşınmaz sahiplerine tebliğ edilecek.
TAPU KAYITINDAKİ HAKLAR VE TÜM İLANLAR TAŞINMAZIN DEĞERİ ÜZERİNDEN DEVAM EDECEK
Taşınmazın tescilinden önceki ihtiyati tedbir, kamulaştırma, ipotek, ihtiyati haciz, haciz ve intifa hakları ile tapu senedindeki tüm yasaklayıcı ve kısıtlayıcı şerhler, taşınmazın bedeli üzerinden devam edecek; Tapu sicilindeki hak ve şerhler, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya TOKİ’nin talebi üzerine tapu müdürlüğü tarafından re’sen iptal edilir ve durum hak sahibine bildirilir.
Bedel ödendikten sonra yapılacak uzlaşma görüşmelerinde anlaşma sağlanamazsa, Kamulaştırma Kanununun bedel tespiti ve tescil davalarına ilişkin hükümleri ile bedelin tespiti ve ödenmesine ilişkin hükümleri uygulanacaktır. Bu fıkra kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlardan devredilecek olanlar Hazine adına resen tescil olunur. Taşınmazın bedeli, tescil işleminden itibaren 60 gün içinde Kamulaştırma Kanunu’nun 30. maddesi hükümlerine göre belirlenecektir. Bu fıkrada hüküm bulunmayan hallerde Kamulaştırma Kanunu hükümleri uygulanır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, altyapı ve üstyapı dahil her türlü inşaatı yapmaya, yaptırmaya, arsa paylarını belirlemeye, tür değiştirmeye, kat irtifakı ve kat mülkiyeti kurmaya yetkili olacak. Bu başvurular, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı, ilgili ve bağlı kurum, kuruluş ve bunların iştirakleri ile Kamu İhale Kanununa tabi idareler ile işbirliği içinde yürütülebilir. Bu iş ve süreçlerden hangilerinin TOKİ ile diğer kurum, kuruluş ve iştirakleri, ilgili ve ilgili kurum, kuruluş ve iştirakleri tarafından yürütüleceğini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı belirler. belirlemeye yetkili olacaktır.
Bu unsur kapsamında imzalanacak protokoller çerçevesinde konut, işyeri ve altyapı tesisleri ile bunlar için gerekli her türlü ve ölçekteki harita, etüt, proje, AFAD, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bakanlığın bağlı, ilgili ve ilgili kurum ve kuruluşları ile bunların bağlı kuruluşları. Bu idarelerden imar planı, parselasyon veya konut gibi mühendislik hizmetleri veya hak sahiplerine verilmek üzere yaptırılan işyerleri satın alınabilecektir.
İNŞAAT İŞLERİ VE ALTYAPI İLE İLGİLİ HERHANGİ BİR İŞLEM İÇİN KATILIM PAYI VE TEKNİK ALTYAPI ÜCRETİ ALINMAYACAKTIR.
Bu kapsamda AFAD, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile bakanlık ve bağlı kuruluşlarına bağlı, ilgili ve ilgili kurum ve kuruluşlara kaynak aktarabilecektir. Yapılacak iş ve işlemlere ilişkin Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi hükümleri, avan projesinin yapılması ve yaklaşık maliyetin tespit yollarının bulunması kaydıyla uygulanmaz. Yapım işleri ve altyapı ile ilgili her türlü işlemlerden katılım payı ve teknik altyapı ücreti alınmayacaktır.
YABANCI KİŞİ, KURUM VE KURULUŞLAR KONUT VE İŞYERİ YAPABİLİR
Yerli veya yabancı kişi, kurum ve kuruluşlar, Türkiye’deki barınma ve işyeri ihtiyaçlarını karşılamak üzere, bakanlığın belirleyeceği yerlerde ve bakanlığın belirleyeceği tip projelerde uygun konut ve işyerleri yapabilecek veya yaptırabilecek. deprem bölgesi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağışlanacak. Bu kapsamda bakanlığa hibe edilen konut ve işyerleri hak sahiplerine verilmek üzere AFAD’a devredilecek.
Bu alanlarda doğalgaz, elektrik, su, atık su ve arıtma tesisleri, atık işleme tesisleri, bağlantı ve diğer tüm altyapı yatırımları ile üst yapı imalatları ilgili kurum, kuruluş ve dağıtım şirketleri tarafından tamamlanacaktır.
ENKAZ ATIKLARININ DÖKÜMÜ VALİLİK TARAFINDAN BELİRLENEN ALANLARA YAPILACAK
Afet bölgelerinden moloz dökümü, çevreyi korumaya yönelik tedbirler alınmak kaydıyla ilgili valilikçe belirlenen alanlara yapılır. Enkaz atıkları ilgili standartlar ve gerekli kurallar sağlanarak geri dönüştürülerek altyapı ve üstyapı yatırımlarında kullanılabilir. Bu döküm alanları ve bu alanlarda yapılacak iş ve işlemler ilgili mevzuatın belgelendirme kararlarından muaf olacaktır.
Bu unsur kapsamında belirtilen iş ve süreçlerde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan kaynakların sağlanması amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bakanlığın bağlı, ilgili ve bağlı olduğu kurum, kuruluş ve iştirakleri ortadadır. ve döner sermayeli kuruluşlar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ve ilgili yönetimin onayı ile tüketim bütçeye kaydedilerek kaynak transferi yapılabilir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında istihdam edilen işçi, bakanlık, bağlı kuruluşları ve ilgili kuruluşlar tarafından yürütülen iş ve işlemlerde Bakanlıkça görevlendirilebilir ve bağlı kuruluşları.
