Mısır ve Türkiye arasında deprem diplomasisi
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Shukri, Pazartesi günü depremlerle harabeye dönen Türkiye ve Suriye’yi ziyaret etti.
Şükrü’nün ziyareti, 2013 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın desteklediği Müslüman Kardeşler hareketinden Muhammed Mursi’nin liderliğindeki ordunun askeri müdahalesiyle devrilmesiyle bozulan Türkiye-Mısır ilişkilerinde başlayan normalleşme süreci açısından önemli. Abdül Fettah el-Sisi.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Mısırlı bakanın depremin ardından dayanışma göstermek ve taziyelerini iletmek için ülkeyi ziyaret edeceğini duyurdu.
Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, bu ziyaretlerin amacının “iki ülke ve kardeş halklarıyla dayanışma göstermek” olduğu belirtildi.
Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta Türkiye ve Suriye’de meydana gelen depremlerde bugüne kadar 50 bine yakın kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.
Depremin ardından Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah el-Sisi, 7 Şubat’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aradı.
Türkiye-Mısır İlişkileri
Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkiler, 2013 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın desteklediği Müslüman Kardeşler hareketinden Muhammed Mursi’nin Abdülfettah el-Sisi liderliğindeki ordunun askeri müdahalesiyle devrilmesiyle bozuldu. Müslüman Kardeşler’in Mısır’da terör örgütü ilan edilmesinin ardından hareketin birçok üyesi Türkiye’ye kaçtı.
Askeri darbenin ardından Erdoğan’ın Sisi’yi “tiran”, “katil” ve “darbeci” olmakla suçlamasının ardından büyükelçi çekildi ve Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler maslahatgüzar düzeyine indirildi. Erdoğan, yaptığı açıklamada Sisi ile temasa geçmeyeceğini defalarca tekrarladı.
Türkiye ile Mısır arasında 2021’de faizleri normalleştirme çabaları hız kazandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mısır ile hem diplomatik hem de istihbarat düzeyinde temasların başladığını belirtti. Türkiye’den Sisi yönetimi aleyhine yayın yapan Mısır medyasının yayınlarına Ankara’nın müdahale etmesi ve bazı medya organlarının bu öneriyle yayın hatlarını değiştirmeye başlaması Kahire’de memnuniyet yarattı.
Son olarak normalleşme sürecinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kasım ayında Dünya Kupası’nın açılış töreni için gittiği Katar’da Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi ile el sıkıştı ve kısa bir görüşme gerçekleştirildi.
Bu temas, Sisi’nin 3 Temmuz 2013’te Mısır’da gerçekleştirdiği darbenin ardından Türkiye ile Mısır arasında devlet lideri düzeyindeki ilk görüşme oldu.
Suriye ile temaslar
Mısır Dışişleri Bakanı Şükrü, Suriye temasları sırasında, mevkidaşı Dr. Faysal Mikdad’a eşlik etti.
Mısır Dışişleri Sözcüsü Şükrü, Suriyeli mevkidaşı Mikdad ile görüşmeyi Twitter hesabından duyurdu.
Şukri’nin Suriye’de faaliyet gösteren yardım kuruluşu Beyaz Miğferler’e destek için tonlarca tıbbi yardım ve teknik ekip getirdiği açıklandı.
Sisi, depremlerin ardından Erdoğan’la görüştüğü gün Suriyeli mevkidaşı Beşar Esad’ı da aramıştı. Bu, iki cumhurbaşkanı arasındaki ilk resmi temas olarak kaydedildi.
Esad, Suriye’de 12 yıl önce başlayan savaş nedeniyle bölgede tecrit edilmiş durumda. Bu süreçte Kahire-Şam ilişkileri devam etse de Kahire merkezli Arap Birliği, 2011 yılında Suriye ile ilişkilerini askıya almıştı. Bazı Arap ülkeleri de Suriye ile ilişkilerini kesmişti.
Esad, depremin ardından Arap liderlerle telefon görüşmeleri yaptı ve Suriye’ye yardım gönderildi. Analistler, Esad’ın bu durumu bölgesel desteği güçlendirmek için kullanabileceğini belirtiyor.
Yaşanan depremlerin ardından bir süre Suriye muhalefetine destek veren Ürdün Dışişleri Bakanı da Suriye’de savaşın başlamasından bu yana ilk kez Şam’ı ziyaret etti.
Arap milletvekilleri Pazar günü Esad ile birlikte Şam’a geldi. Görüşmeye Mısır Meclis Sözcüsü Hanefi el-Gebali de katıldı. Mısır medyası bunu Mısırlı bir yetkilinin on yılı aşkın bir süredir Şam’a yaptığı en üst düzey ziyaret olarak duyurdu.
Mısır, Suriye’de siyasi bir analize davet ederken, Esad’ın geleceğini doğrudan tartışmaktan kaçınıyor. Bazı Arap liderler uzun süredir Esad’ın görevi bırakmasını talep ediyor.
AFP, rtr / SSB, JD
